İşte kripto borsası seçmek isteyen bir kripto yatırımcısının dikkat etmesi gereken en önemli 14 faktör!
Kripto borsası seçerken düşünülmesi gereken birçok faktör bulunsa da, birçok yatırımcı için likidite, kullanım kolaylığı ve borsanın bulunduğunuz bölgede hizmet verip vermediği muhtemelen akılda tutulması gereken en önemli faktörlerdir. Bu düşünceler, başlangıçta zaman ve para tasarrufu sağlayabilir.
Kripto Borsalarını Anlamak
Kripto borsaları, yatırımcılara ve trader’lara kripto paraları alıp satmaları ve genellikle kendi para birimlerini (örneğin Türk Lirası gibi) kripto para birimleri ile takas etmeleri için bir yer sunan platformlardır. Genellikle bir aracı hesap gibi çalışırlar, kullanıcılar hesap açar, hesaplarını finanse eder ve ardından kripto paraları satın alır ve satarlar.
Nasıl Çalışırlar?
Kripto borsalarının iç işleyişi hakkında meraklı mısınız? Neyse ki, kullanıcı olarak endişelenmenize gerek yok, çoğu borsa, kullanıcıların işlem sürecini mümkün olduğunca sorunsuz hale getirmek için ellerinden gelenin en iyisini yapar.
Ancak, bu borsalar daha çok bir aracı hesap gibi çalışır. Kullanıcılar hesap açar, hesaplarını finanse eder ve ardından işlemleri gerçekleştirmek için kendi kripto cüzdanlarını veya borsanın sağladığı emanet cüzdanı kullanabilirler.
Kripto Borsası Seçmek İçin 14 Temel Faktör
Bahsedildiği gibi, yatırımcıların trade veya yatırım tarzlarına göre en iyi kripto borsasını seçmeden önce dikkate almaları gereken birçok faktör ve değişken bulunmaktadır. İşte ortalama bir kripto yatırımcısı için önem sırasına göre 14 faktör:
1. Yetki Alanı
Öncelikle, gözünüze kestirdiğiniz borsanın yaşadığınız ülkenin müşterilerine hizmet verip vermediğini öğrenin. Burada birçok kural ve düzenleme devrede, bu nedenle cevap hayırsa, o zaman bu sorunlu borsayı kullanamayacaksınız demektir.
Ayrıca, bazı borsalar her ülkeye özgü ayrı web sitelerine sahip olabilir. Örneğin, ABD merkezli kullanıcıların “exchange.us” sitesini ziyaret etmeleri gerekebilir. Bir borsanın yetki alanı, sadece hedef pazarlarını değil, aynı zamanda belirli kripto para birimi kuralları ve düzenlemeleri nedeniyle iş yapmalarına izin verilen yerleri de yansıtır.
2. Kullanım Kolaylığı
İşlemler hakkında ne kadar bilgili olduğunuz önemli bir faktördür. Yeni yatırımcılar, emir defterlerini gösteren veya birçok grafik ve diğer bilgilerle dolu karmaşık bir arayüze sahip borsalardan endişe duyabilirler.
Eğer böyle bir durum söz konusu ise, yeni başlayanlara uygun bir borsa en iyi seçenek olabilir. Bazı kripto borsaları “basit” ve “gelişmiş” görünüm seçeneklerine sahiptir, böylece kullanıcılar tercihlerine göre bir düzen seçebilirler.
3. Likidite
Trader’lar işlem yapabilmek için likiditeye ihtiyaç duyarlar. Bu, bir borsanın emir defterlerinden herhangi bir günde geçen işlemlerin yüksek bir hacim oluşturmasını gerektirir.
Bu hacmi elde etmek için, bir borsanın ya çok fazla kullanıcısı ya da sık sık varlıklarını alıp satan yüksek hacimli kullanıcıları olmalıdır.
Likidite, kripto piyasasında sık sık meydana gelen volatilite dönemlerinde de önemlidir. Düşük likidite, fiyatların sert yükselişler ve düşüşler yaşamasına neden olabilir.
4. Kripto Çeşitliliği
İlgilendiğiniz kripto para birimi borsada bulunuyor mu? Kripto paraların binlerce farklı türü bulunduğundan, borsalar tüm varlıklar için destek sağlamaz.
Örneğin, çoğu borsada muhtemelen Bitcoin, Ethereum ve Ripple gibi popüler kripto paraları bulabilirsiniz, ancak daha az popüler bir kripto parayı her borsada bulamayabilirsiniz. Genel olarak, daha yüksek piyasa değerine sahip paraların popüler borsalarda işlem görmesi daha olasıdır. Daha egzotik, az işlem gören kripto paraları arayan yatırımcılar, daha küçük borsaları araştırmalıdır.
5. Güvenlik
Son yıllarda birçok borsa güvenlik sorunları yaşamıştır, bu nedenle bir borsa seçerken güvenliği göz önünde bulundurmanız önemlidir.
Bir borsada para tutmak, bu parayı başkasına emanet etmek anlamına gelir. Çoğu durumda, borsa hacklenirse veya bir çalışan paraları çalarsa, yatırımcıların elleri boş kalır. Ve evet, bu tamamen mümkün! Çoğu borsa, web sitelerinde güvenlik uygulamaları hakkında bilgi sunar. Hiçbir borsa yüzde 100 güvenli olmasa da en uzun süredir faaliyette olan, en fazla müşterisi olan ve en az sorun yaşamış olanları araştırmayı düşünebilirsiniz.
Kripto varlıklarınızı kendi cüzdanınıza çekerek tamamen güvende tutmayı da düşünebilirsiniz.
Soğuk Depolama
“Soğuk depolama” terimi, kripto varlıkların çevrimdışı kalabileceği bir kripto cüzdanında saklanmasını ifade eder ve bu sayede varalıklar hacklenme ihtimaline karşı korunur.
Çoklu İmza Cüzdanı
Çoklu imza cüzdanlarına erişmek için çeşitli onay veya imzaların kullanılması gerekir. Örneğin kullanıcılar bir çoklu imza cüzdanı açmak için farklı e-posta adreslerini kullanmak zorunda kalabilirler.
6. İtibar
Bir restoran seçerken yemek yorumlarına göz atan birçok kişi gibi, kripto borsalarını seçerken de başkalarının deneyimlerini göz önünde bulundurmak önemlidir. Belirli bir kripto borsasının önceki ve mevcut kullanıcıları tarafından yazılan incelemeleri okuyabilirsiniz. Bu size o borsanın piyasadaki itibarı hakkında bilgi verecektir.
7. İşlem Ücretleri
İşlem ücretleri, kripto para alırken ve satarken ödenen komisyonu temsil eder. Borsalar işlemlerden komisyon ücreti alarak gelir elde eder. Bazı borsalar, kendi borsa tokenlerini sunarlar. Örneğin, Binance borsasının kendi tokeni olan Binance Coin (BNB) gibi. Bu tokenler genellikle işlem ücretlerini ödemek için kullanılabilir ve kullanıcılara çeşitli avantajlar sunabilir.
8. Müşteri Desteği
Yeni kullanıcılar, kripto paraların ve borsaların nasıl çalıştığı hakkında birçok soru sorabilirler ve belli konularda sorun yaşayabilirler. Bu nedenle iyi bir borsanın hızlı destek seçeneklerine sahip olması önemlidir. Müşteri desteği için acil bir ihtiyaç olabilir, çünkü paranız tehlikede olabilir.
Kripto piyasaları hızlı hareket eder ve müşteri desteğinden bir yanıt almak için günler beklemek ciddi finansal sonuçlara neden olabilir. Yatırımcılar, bir borsanın müşteri destek hizmetinin itibarını araştırmalıdır. Hızlı yanıt verip vermediklerinden, müşterilerin genellikle memnun olup olmadığından ve borsanın müşteri hizmetini öncelikli bir konu olarak ele alıp almadığından emin olun.
9. Sigorta
Bazı borsalar, kullanıcı varlıklarının bir kısmını veya tamamını sigortalarlar. Bu, paralarını güvendikleri bir şirkete emanet etmek isteyen yatırımcılar için önemlidir.
Sigorta hizmeti sunan borsa, yatırımcıları herhangi bir felaket durumunda (örneğin bir hack veya çalışan hırsızlığı) kayıplardan koruyabilir. Sigorta poliçeleri değişebilir, bu nedenle belirli bir borsa hakkında bilgi almak için bağımsız bir araştırma yapmanız gerekebilir.
10. Teknoloji Altyapısı
Geliştiriciler tarafından oluşturulan eşleştirme motorları (alıcıları ve satıcıları eşleştirenler) emirleri yerleştirirken kullanıcılara sorunsuz bir deneyim sunmayı amaçlar.
İyi bir eşleştirme motoru, bir borsanın yoğun hacim ve oynaklık dönemlerinde bile emirleri eşleştirmesini sağlar. İyi bir eşleştirme motoru, yeni işlem çiftleri ve emir türlerini oluşturmak için gerekli olan altyapının sadece bir parçasını temsil eder ve böylece borsanın müşterilerine daha iyi hizmet vermesini sağlar.
11. Kaldıraç ve Hizmetler
En popüler kripto borsaları genellikle kripto paraların kendileriyle ticaret yapan spot borsalardır (çoğu kripto para, Bitcoin veya Amerikan doları stabil coinleri karşısında işlem görür). Ancak bazı borsalar, kripto paraların türevlerinde işlem yapılan türev borsalarıdır. Türevlerin bazı yaygın türleri, yatırımcıların gelecekte belirli bir fiyattan bir malı satın almayı veya satmayı kabul ettiği seçenekler ve vadeli işlemlerdir. Temel mal, bu durumda kripto para, aslında el değiştirmeyebilir.
Türev borsaları, zaman zaman yatırımcıların, hesaplarındaki paradan daha fazla para ile işlem yapmalarına izin veren kaldıraç kullanmalarına da olanak tanır. Örneğin, 10x kaldıraç, hesabında 1.000 dolar olan bir yatırımcının 10.000 dolarla işlem yapmasına izin verir. Bu kazançları ve kayıpları artırabilir ve birçok yatırımcı için son derece riskli olabilir.
12. Para Yatırma ve Çekme Limitleri
Ne kadar uzun süre HODL yapmayı planlarsanız planlayın, bir noktada para çekimi yapmak isteyebilirsiniz. Bu nedenle çoğu borsa için minimum bir para yatırma gereksinimi olmasa da, borsalar bir kullanıcının belirli bir zaman diliminde ne kadar para çekebileceğine veya yatırabileceğine sınırlar koyabilir.
Büyük miktarlarda para transferi yapmak isteyenler bu gibi sınırları düşünmelidir. En iyi kripto borsa uygulaması bile, kullanıcıların belirli bir zaman diliminde taşıyabileceği fonların miktarı konusunda sıkı sınırlamalar getirebilir.
13. Şeffaflık
Kripto borsalarıyla ilgili olarak “şeffaflık”, borsanın kendisinin ücret yapısının ve işlemlerin göz önünde olup olmadığına ilişkin bir faktördür. Kripto alanında kaç tane dolandırıcılık ve hack olayı yaşandığı göz önüne alındığında, yatırımcılar şeffaflığı ciddiye almalıdır.
14. Kullanıcı Deneyimi (UX)
Bir kripto borsasını kullanacaksanız, deneyim olumlu olmalıdır. Bu nedenle UX, bir borsa seçerken düşünmeniz gereken başka bir faktördür.
Kendinize sorun: Borsanın arayüzü size olumsuz bir hissiyat mı veriyor? Ayarlar ve menüler arasında kayıp mı oluyorsunuz? Tüm alanlar kafa karıştırıcı terimlerle mi dolu? Eğer bu soruların herhangi birine evet yanıtı verdiyseniz, diğer borsaların ne sunduğuna ve kullanıcılara daha iyi bir deneyim sunup sunmadığına göz atmayı düşünebilirsiniz.
Sonuç
Kripto borsaları karmaşıktır ve hedefleriniz için doğru olanı seçmek biraz özen gerektirir. Hangi kripto paralarda işlem yapmayı planladığınızı bilmek (her borsada tüm kripto türleri mevcut değildir) size yardımcı olur. Bir kripto borsası seçerken ayrıca ücret yapısını, genel güvenliği, borsanın işlem yapma iznine sahip olup olmadığını ve borsanın kullanım kolaylığını da göz önünde bulundurmanız gerekiyor.